Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych
Ustawa dotycząca utworzenia Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych weszła w życie 1 stycznia 2019 roku.
Zgodnie z zapisami ustawy nowy państwowy fundusz celowy, którego dysponentem jest minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, ma na celu wsparcie społeczne, zawodowe lub zdrowotne osób niepełnosprawnych.
W pierwszym roku funkcjonowania fundusz solidarnościowy jest zasilany z części składki odprowadzanej od wynagrodzeń na Fundusz Pracy. Składka odprowadzana przez pracodawców od wynagrodzeń wynosi 2,45 proc. Po zmianie składka nadal pobierana jest w tej samej wysokości, z tym że 0,15 proc. trafia bezpośrednio na fundusz solidarnościowy. Dzięki temu pomoc osobom niepełnosprawnym zwiększyła się o ok. 650 mln złotych rocznie.
Zasadniczym źródłem finansowania funduszu wsparcia osób niepełnosprawnych jest danina solidarnościowa. Będą ją płaciły co roku osoby fizyczne, których dochody w danym roku podatkowym przekroczą 1 mln zł. Wysokość daniny solidarnościowej wyniesie 4 proc. nadwyżki tej kwoty.
Po raz pierwszy daninę najbogatsi podatnicy zapłacą w 2020 roku od dochodów uzyskanych w 2019 roku. W efekcie do Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych trafi w 2020 roku ok. 1,15 mld zł. Razem z częścią składki na fundusz pracy rząd przeznaczy w ramach funduszu wsparcia osób niepełnosprawnych ok. 1,8 mld zł.
Z Funduszu ma być sfinansowanych 10 programów skierowanych do osób niepełnosprawnych:
- pakiet trzech programów, których celem jest zapewnienie odpowiednich usług opiekuńczych:opieka wytchnieniowa adresowana jest do opiekunów osób niepełnosprawnych; usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych – program, którego celem jest m.in. zapewnienie wsparcia osobom niepełnosprawnym w formie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych oraz zwiększenie dostępności do tych usług; opieka nad osobami niepełnosprawnymi, w ramach którego realizowane będą zadania w zakresie zwiększenia dostępności usług opiekuńczych, specjalistycznych usług opiekuńczych i innych usług krótkotrwałych (tzw. instrumenty wsparcia).
- pakiet trzech programów pn. „Mój dom”, których nadrzędnym celem jest zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych dla osób niepełnosprawnych tj.: Centra opiekuńczo-mieszkalne (program wsparcia dorosłych osób ze spektrum autyzmu i niepełnosprawnościami sprzężonymi); Budynki bez barier, którego celem jest bezzwrotne dofinansowanie na pokrycie części wydatków związanych z dostępnością architektoniczną budynków wielorodzinnych i likwidacja barier architektonicznych (m.in. budowa, podjazdów, pochylni); Mieszkania bez barier, czyli program dopłat do najmu mieszkania dla osób niepełnosprawnych oraz dofinansowania kosztów dostosowania lub wyposażenia mieszkań do potrzeb osób niepełnosprawnych.
- wprowadzenie usługi ukierunkowanej na umożliwienie osobom niepełnosprawnym prowadzenia niezależnego życia (program Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej)
a także programy pilotowane przez inne resorty:
- Specjalne świadczenia medyczne Narodowego Funduszu Zdrowia dla osób niepełnosprawnych z zakresu rehabilitacji oraz dostępu do wyrobów medycznych.
- Dostępne parki narodowe, czyli finansowanie likwidacji barier i udostępnienia dla osób niepełnosprawnych 8 parków narodowych, celem zapewnienia im realnej możliwości do turystyki i aktywności fizycznej
- Działania cyfrowe – m. in. dostosowanie stron lub aplikacji internetowych w ramach jednego punktu dostępu do informacji i e-usług państwa oraz wsparcie działań umożliwiających dostęp osób niepełnosprawnych do usług dostępu do szybkiego internetu.