Dofinansowania w ramach programu „Aktywny Samorząd”

Głównym celem programu jest wyeliminowanie lub zmniejszenie barier, które ograniczają uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym zawodowym i w dostępie do edukacji.

Program ma na celu przygotowanie osób korzystających z programu z zaburzeniami ruchu i percepcji wzrokowej do pełnienia różnych ról społecznych poprzez umożliwienie im włączenia się do tworzącego się społeczeństwa informacyjnego.

Przygotowuje ich też do aktywizacji społecznej, zawodowej lub wspiera w utrzymaniu zatrudnienia poprzez likwidację lub ograniczenie barier w poruszaniu się oraz barier transportowych. Program umożliwia podwyższanie kwalifikacji zawodowych, co skutkuje poprawą szans osób korzystających z programu na rywalizację o zatrudnienie na otwartym rynku.

Dzięki programowi wzrastają również kompetencje osób zaangażowanych w proces rehabilitacji osób niepełnosprawnych, pracowników lub pracujących na rzecz jednostek samorządu terytorialnego lub organizacji pozarządowych.

Środki finansowe z programu PFRON są przyznawane samorządom powiatowym, o ile będą się one o nie ubiegać.

Program Aktywny Samorząd składa się z następujących modułów:

• Moduł I – likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową, w tym:
  • Obszar A – likwidacja bariery transportowej:
    • Zadanie 1 – pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16 roku życia lub osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu);
    • Zadanie 2 – pomoc w uzyskaniu prawa jazdy (adresowana do osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu);
    • Zadanie 3 – pomoc w uzyskaniu prawa jazdy (adresowana do osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu słuchu, w stopniu wymagającym korzystania z usług tłumacza języka migowego);
    • Zadanie 4 – pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu (adresowana do osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu słuchu).
  • Obszar B – likwidacja barier w dostępie do uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym:
    • Zadanie 1 – pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16 roku życia lub do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu wzroku lub obu rąk);
    • Zadanie 2 – dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania;
    • Zadanie 3 – pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (adresowana do osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu wzroku);
    • Zadanie 4 – pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (adresowana do osób z orzeczeniem
      o niepełnosprawności (do 16 roku życia) lub osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu słuchu
      i trudnościami w komunikowaniu się za pomocą mowy;
    • Zadanie 5 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego sprzętu elektronicznego, adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16 roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności.
  • Obszar C – likwidacja barier w poruszaniu się:
    • Zadanie 1 – pomoc w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16 roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją uniemożliwiającą samodzielne poruszanie się za pomocą wózka inwalidzkiego o napędzie ręcznym);
    • Zadanie 2 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego skutera lub wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16 roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności);
    • Zadanie 3 – pomoc w zakupie protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, tj. protezy co najmniej na III poziomie jakości (adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności);
    • Zadanie 4 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanej protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne – co najmniej na III poziomie jakości (adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności);
    • Zadanie 5 – pomoc w zakupie skutera inwalidzkiego o napędzie elektrycznym lub oprzyrządowania elektrycznego do wózka ręcznego (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16 roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu powodującą problemy w samodzielnym przemieszczaniu się i posiadających zgodę lekarza specjalisty na użytkowanie przedmiotu dofinansowania).
  • Obszar D – pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej (dziecka przebywającego w żłobku lub przedszkolu albo pod inną tego typu opieką, pomoc adresowana do osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które są przedstawicielem ustawowym lub opiekunem prawnym dziecka).
• Moduł II – pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym, który jest adresowany do osób ze znacznym, lekkim lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,  pobierających naukę w:
• w szkole policealnej,
• w kolegium,
• w szkole wyższej (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia, jednolite studia magisterskie, studia podyplomowe lub doktorskie albo doktoranckie prowadzone przez szkoły wyższe w systemie stacjonarnym / dziennym lub niestacjonarnym / wieczorowym / zaocznym lub eksternistycznym, w tym również za pośrednictwem Internetu),a także do osób, które przewód doktorski otworzyły poza studiami doktoranckimi.

Tryb postępowania:

1. Wniosek należy złożyć do samorządu powiatowego, który realizuje program na terenie samorządu powiatowego, właściwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy (Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie). Wniosek powinien zawierać uzasadnienie wskazujące na związek udzielenia dofinansowania z możliwością realizacji celów programu.
2. Wnioski dotyczące Modułu I przyjmowane są od 1 marca do 31 sierpnia. 
3. PFRON ma prawo do bieżącej kontroli prawidłowego wydawania środków przekazywanych w ramach programu.
4. W przypadku wniosku złożonego w obszarze, w którym nie występuje obowiązek opiniowania przez eksperta PFRON, który w trakcie jego oceny nasuwa wątpliwości co do możliwości pozytywnej weryfikacji pod względem kryterium dotyczącego rodzaju niepełnosprawności adresata programu lub co do celowości wnioskowanego dofinansowania, do podjęcia pozytywnej decyzji wymagana jest pozytywna opinia wydana przez eksperta – lekarza specjalisty o specjalizacji związanej z rodzajem niepełnosprawności adresata programu.

Weryfikacja formalna i merytoryczna wniosków
Weryfikacja formalna wniosku polega na sprawdzeniu przez pracownika, czy osoba składająca wniosek (i/lub jej podopieczny) spełnia obowiązujące warunki uczestnictwa w programie i ubiegania się w jego ramach o wsparcie. Ocenie formalnej podlega:

• spełnianie przez wnioskodawcę/podopiecznego wnioskodawcy wszystkich kryteriów uprawniających do złożenia wniosku i uzyskania dofinansowania,
• dotrzymanie przez wnioskodawcę terminu na złożenie wniosku,
• zgodność zgłoszonego we wniosku przedmiotu dofinansowania z zasadami wskazanymi w programie,
• kompletność i poprawność danych zawartych we wniosku, zgodność wniosku oraz wymaganych załączników z wymaganiami Realizatora,
• wypełnienie wymaganych rubryk we wniosku i załącznikach do wniosku,
• zgodność reprezentacji wnioskodawcy lub jego podopiecznego.

Ocena merytoryczna wniosku jest przeprowadzana w celu wyłonienia wniosków, które mają największe szanse na realizację celów programu i które mieszczą się w limitach środków finansowych przekazanych przez PFRON na realizację programu. Do oceny merytorycznej stosuje się punktowy system oceny wniosków, dofinansowanie zostaje udzielone osobom powyżej wyznaczonego minimalnego progu punktowego.

W umowie o dofinansowaniu zawartej pomiędzy realizatorem a beneficjentem programu zawarte są:

• strony umowy,
• cel udzielenia dofinansowania,
• źródło pochodzenia środków finansowych przekazywanych w ramach umowy dofinansowania (PFRON),
• kwotę dofinansowania ze środków PFRON i jej przeznaczenia,
• wysokość udziału własnego wnioskodawcy (o ile dotyczy),
• sposób przekazania dofinansowania przez realizatora,
• sposób zabezpieczenia udzielonego dofinansowania i prawidłowości realizacji umowy,
• terminy wykorzystania dofinansowania i dostarczenia do realizatora dokumentów rozliczeniowych, w tym potwierdzenia odbioru dofinansowanego sprzętu/usługi,
• warunki i termin zwrotu dofinansowania w przypadku niedotrzymania zobowiązań wynikających z umowy,
• termin i sposób rozliczenia środków przekazanych wnioskodawcy (o ile dotyczy),
• zasady przeprowadzania kontroli przez PFRON i/lub Realizatora,
• zobowiązania wynikające z otrzymania dofinansowania ze środków PFRON.

Dokumentem potwierdzającym udzielenie pomocy ze środków PFRON jest umowa dofinansowania, która zostaje zawarta pomiędzy wnioskodawcą a realizatorem programu. Data zawarcia jest datą udzielenia pomocy. Jeśli jednak w toku realizacji programu umowa dofinansowania jest zawarta w roku następującym po roku złożenia wniosku, to rokiem udzielenia pomocy jest ten rok, w którym wniosek został złożony.

Warunkiem zawarcia umowy dofinansowania jest spełnianie przez wnioskodawcę lub jego podopiecznego warunków uczestnictwa w programie także w dniu podpisania umowy.

Umowa dofinansowania może zostać rozwiązana w trybie natychmiastowym w przypadku:

• niewykonania przez wnioskodawcę zobowiązań określonych w umowie, a w szczególności: nieterminowego wykonywania umowy, wykorzystania przekazanego dofinansowania na inne cele niż określone w umowie,
• złożenia we wniosku lub w umowie dofinansowania oświadczeń niezgodnych z rzeczywistym stanem,
• odmowy poddania się kontroli przeprowadzanej przez PFRON i/lub Realizatora.

Umowa dofinansowania wygasa w przypadku śmierci beneficjenta pomocy oraz wskutek wypełnienia przez Realizatora i wnioskodawcę zobowiązań wynikających z umowy.

W ramach programu nie mogą być dofinansowane:

• pożyczki i spłaty rat oraz odsetek,
• koszty poniesione na przygotowanie wniosku,
• opłaty związane z realizacją umowy zawartej pomiędzy Realizatorem a wnioskodawcą,
• koszty nieudokumentowane.

Wnioskodawca jest zobowiązany do:

• wykorzystania środków dofinansowania zgodnie z przeznaczeniem,
• umożliwienia PFRON i Realizatorowi przeprowadzenia kontroli,
• przekazywania na każde wezwanie Realizatora lub PFRON informacji dotyczących efektów udzielonego wsparcia, odzwierciedlającej stan faktyczny oraz innych informacji związanych z uczestnictwem w programie,
• niezwłocznego zawiadomienia Realizatora o wszelkich zmianach mających wpływ na realizację umowy np. o zmianie nazwiska, adresu zamieszkania, utracie przedmiotu dofinansowania,
• zwrotu środków finansowych w przypadkach określonych w umowie dofinansowania,
• dostarczenia do Realizatora:
  • w przypadku wszystkich wnioskodawców – pisemnej informacji, przygotowanej zgodnie z wytycznymi PFRON, w zakresie ewaluacji programu, odzwierciedlającej stan faktyczny w zakresie efektów udzielonego dofinansowania, w tym w odniesieniu do celów programu,
  • w przypadku Modułu I: Obszar A – Zadanie nr 1, Obszar B – Zadanie nr 1, Obszar C – pisemnego potwierdzenia odbioru przedmiotu dofinansowania odpowiadającego przedstawionej fakturze VAT, w terminie do 30 dni od dnia wydania przedmiotu dofinansowania przez sprzedawcę/usługodawcę,
  • w przypadku Modułu I: Obszar B – Zadanie nr 2 – pisemnego potwierdzenia ukończenia szkolenia,
  • w przypadku Modułu I: Obszar A – Zadanie nr 2 – pisemnej informacji o wyniku szkolenia i egzaminu/ów dotyczących prawa jazdy,
  • w przypadku Modułu I: Obszar D – pisemnego potwierdzenia pobytu dziecka w żłobku lub przedszkolu w okresie objętym dofinansowaniem,
• w przypadku Modułu I: Obszar B – Zadanie nr 1, Obszar C – Zadanie nr 1 – umieszczenia na zakupionym przedmiocie dofinansowania, przekazanej przez PFRON naklejki zawierającej informację o dofinansowaniu zakupu ze środków PFRON (jeżeli rozmiar przedmiotu dofinansowania to umożliwia),
• w przypadku Modułu I: Obszar A – Zadanie nr 1, Obszar B – Zadanie nr 1, Obszar C – Zadanie nr 2 i nr 4 – dokonywania na własny koszt niezbędnych napraw i konserwacji przedmiotu dofinansowania,
• w przypadku Modułu I: Obszar A – Zadanie nr 1, Obszar B – Zadanie nr 1, Obszar C:
  • nieodstępowania, a także nieprzekazywania przedmiotu dofinansowania w innej formie osobom trzecim, w okresie obowiązywania umowy dofinansowania,
  • udostępniania przedmiotu dofinansowania w celu umożliwienia Realizatorowi lub PFRON jego oględzin,
  • wykorzystywania przedmiotu dofinansowania zgodnie z jego przeznaczeniem