Już 13 października 2019 roku odbędą się wybory, w których będziemy wybierać posłów i senatorów. Osobom niepełnosprawnym przysługuje szereg uprawnień, o których warto przypomnieć.
Głosowanie korespondencyjne
Mogą z niego skorzystać osoby:
- ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
- z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i (lub) samodzielnej egzystencji,
- zaliczone do I lub II grupy inwalidów,
- osoby o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Zamiar głosowania należy zgłosić do 30 września 2019 roku komisarzowi wyborczemu (kontakty dostępne na stronie Państwowej Komisji Wyborczej). Wyborca może zażądać w zgłoszeniu dołączenia do pakietu wyborczego nakładki na kartę w brajlu. Pakiet wyborczy jest dostarczany 7 dni przed wyborami.
Po oddaniu głosu na kartach do głosowania należy je włożyć do koperty na kartę do głosowania, kopertę zakleić i włożyć do koperty zwrotnej wraz z podpisanym oświadczeniem. Kopertę zwrotną należy przesłać do obwodowej komisji wyborczej. Kopertę zwrotną można też przekazać przedstawicielowi Poczty Polskiej.
Głosowanie przez pełnomocnika
Z takiego rodzaju mogą skorzystać osoby:
- ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
- z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i (lub) samodzielnej egzystencji,
- zaliczone do I lub II grupy inwalidów,
- osoby o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny,
- osoby, które najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat.
Przez pełnomocnika głosować nie mogą osoby przebywające w zakładach opieki zdrowotnej, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz ich oddziałach zewnętrznych, wyborcy głosujący korespondencyjnie.
Zamiar głosowania przez pełnomocnika należy zgłosić do 4 października 2019 roku.
Wniosek o głosowanie przez pełnomocnika powinien zawierać dane osoby, któej ma być udzielone pełnomocnictwo. Wniosek można wysłać pocztą. Dowolna osoba może go też złożyć w imieniu wyborcy w urzędzie gminy.
Głosowanie w innym okręgu
Jeśli budynek, w którym odbywa się głosowanie w okręgu wyborczym, nie jest dostosowany architektonicznie, wówczas osoba z niepełnosprawnością może oddać głos w innym lokalu wyborczym na terenie swojej gminy.
Taki zamiar należy zgłosić do 8 października 2019 roku. O formularz należy pytać na miejscu w swoim urzędzie gminy.
W razie pobytu w szpitalu lub innym miejscu odosobnienia, w którym przebywa co najmniej 15 osób uprawnionych do głosowania tworzy się odrębne obwody głosowania.
Dojazd do lokali wyborczych
Gdy wyborca z niepełnosprawnością ma problem z dotarciem do lokalu wyborczego, powinien zgłosić to do urzędu gminy (miasta). W wielu miastach i gminach organy jednostek samorządu terytorialnego zapewniają osobom z niepełnosprawnością i w podeszłym wieku pomoc w dojeździe do lokali wyborczych. Jeśli gmina nie zagwarantuje transportu, należy sprawdzić, czy nie pomagają lokalne organizacje.
Pomoc w dniu głosowania
Podczas głosowania w lokalu wyborczym osoba z niepełnosprawnością może korzystać z pomocy dowolnej osoby – także niepełnoletniej, która może jej towarzyszyć w kabinie i pomóc oddać głos. „Asystentem” nie może być członek komisji wyborczej lub mąż zaufania. Komisja wyborcza jest zobowiązana, na prośbę wyborcy z niepełnosprawnością, do przekazania ustnie treści obwieszczeń wyborczych, czyli przeczytania informacji o komitetach wyborczych i zarejestrowanych kandydatach.
Nakładki w alfabecie Braille’a
Gdy wyborca z niepełnosprawnością narządu wzroku zgłosi się do komisji o wydanie mu wraz z kartą do głosowania nakładki w brajlu, komisja niezwłocznie informuje urząd gminy o konieczności pilnego doręczenia tej nakładki do tego obwodu głosowania.
W czasie oczekiwania jeden z członków komisji powinien poinformować wyborcę o sposobie głosowania i warunkach ważności głosu, odczytać mu, jeżeli wyrazi taką potrzebę, treść obwieszczeń wyborczych, w tym o listach kandydatów do parlamentu. Komisja nie może pomóc w oddawaniu głosu.
Po oddaniu głosu wyborca obowiązany jest zwrócić nakładkę